KEBEBUSH Lesanework (ከበቡሽ ልሳነወርቅ)

  ‹‹የም የፈውስ ምድር›› ይሉታል፡፡ ይህን ስያሜ ያገኘውም በርካታ ባህላዊ መድኃኒቶች ስለሚገኙበት እንደሆነ ይወሳል፡፡  https://www.ethiopianreporter.com/135050/ "በማዕከላዊ ኢትዮጵያ ክልል በየም ዞን ውስጥ የሚገኘው ቦር ተራራ ዋነኛው የመድኃኒት ምንጭ በመሆኑ የየም ብሔረሰብ በየዓመቱ ጥቅምት 17 ቀን ባህላዊ የመድኃኒት ለቀማ ያካሂዳል፡፡ ‹‹ሳሜታ›› ብለው የሚጠሩትን ሥርዓት ከአዋቂ እስከ ሕፃን ይሳተፉበታል፡፡" "ዘንድሮም ይኸው የለቀማ ሥርዓት በዕለተ ቀኑ የተከናወነው፣ በየም ልዩ ወረዳ ፎፋ ከተማ በሚገኘውና የቦር ተራራ መሆኑን ከዞኑ ባህልና ቱሪዝም የተገኘው መረጃ ያሳያል፡፡" የባህል መድኃኒት ለቀማ በቦር ተራራ ጥቅምት 17 ቀን 2017 ዓ.ም. ተካሂዷል ‹‹በየዓመቱ ጥቅምት 17 በየም ማኅበረሰብ ዘንድ ልዩ ትኩረት የሚሰጥበት ቀን ነው፡፡ በአብዛኛው ኅብረተሰብ ዘንድ ልዩ ግምት የሚሰጥበት ምክንያት ለጤና ጠንቅ የሆነውን በሽታ ለመከላከልና ለማስወገድ ሲባል በባህላዊ መንገድ ጤንነትን የመጠበቅ ዘዴ ከጥንት ጀምሮ ከትውልድ ትውልድ ሲተላለፍ የመጣ በመሆኑ የባህላዊ መድኃኒት ለቀማው፣ ቅመማውና ሕክምናው በስፋት በብሔረሰቡ ውስጥ ሠርፆ የቆየ አገር በቀል ዕውቀት ነው፡፡›› ይህን ትውፊታዊ ሥርዓት የገለጸው ‹ቪዚት የም› የተሰኘው የማኅበራዊ ትስስር ገጽ ነው፡፡ በመጣጥፉ እንደተገለጸው፣ በዞኑ ውስጥ የባህል መድኃኒት ከዕፀዋት (ቅጠላ ቅጠሎች፣ ስራስሮች፣ ቅርፊቶችና ከመሳሰሉት) ለቀማ የሚደረግበትና የተለቀመው ወደ መኖሪያ ሰፈር (ቤት) ተወስዶ ለሰውና ለቤት እንስሳት የሚሆን መድኃኒት ተለይቶ ይቀመማል፡፡ የተቀመመው መድኃኒት በንፁህ ዕቃ ተቀምጦ እስከ መጪው ዓመት ድረስ አገልግሎት ይ...

  መቼ የኢትዮጵያ ሴቶች ሁነኛ መንግስት ኑሯቸው እናይ ይሆን? https://www.bbc.com/amharic/articles/c2e714vekk1o “ሰው መሃል ሆኜ ሁሉም ጨካኝ ሆኖብኝ ነበር” - የፀጋ በላቸው ዘጠኝ የጠለፋ ቀናት» • “ሰው መሃል ሆኜ ሁሉም ጨካኝ ሆኖብኝ ነበር” - የፀጋ በላቸው ዘጠኝ የጠለፋ ቀናት» ከ 4 ሰአት በፊት "ግንቦት 2015 ዓ.ም. የተፈጸመው የፀጋ በላቸው ጠለፋ ብዙዎችን ያስቆጣ፣ መነጋገሪያም የሆነ የወንጀል ድርጊት ነበር። ፀጋ፤ ከአንድ ዓመት ከመንፈቅ በፊት ተጠልፋ ያሳለፈቻቸውን ቀናት በተመለከተ ለመጀመሪያ ጊዜ ለቢቢሲ በዝርዝር ተናግራለች። እነዚያን የስቃይ ቀናት እያስታወሰች ስትተርክ፤ ከተፈጸመባት ጥቃት ይልቅ ጎልቶ የሚታየው ጥንካሬዋ ነበር። ከቢቢሲ ጋር በነበራት ዘለግ ያለ ቆይታ፤ ስለተጠለፈችበት መንገድ እና ስላሳለፈቻቸው ዘጠኝ ቀናት በዝርዝር ተርካለች። ከጠለፋው ነጻ የወጣችበት መንገድም አስቀድሞ በክልሉ መንግሥት ከተገለጸው የተለየ እንደሆነ ለመጀመሪያ ጊዜ ተናግራለች። ለምን ከኢትዮጵያ እንደተሰደደች እና ስለ ቀጣይ ዕቅዶቿም እንዲሁ አጋርታለች። ማሳሰቢያ - ይህ ታሪክ አንባቢዎችን ሊረብሹ የሚችሉ ገለፃዎችን ይዟል። ነጻ ለመውጣት በመስኮት ስሾልክ ራሴን አገኘዋለሁ ብዬ አስቤ አላውቅም ነበር። ተጠልፌ በተቀመጥኩባት ጨለማ ክፍል ውስጥ በእኔ እና በነጻነቴ መካከል ያለችው ማምለጫ አንዲት ትንሽ መስኮት ሆና ተገኘች። እንዲለቅቁኝ ብዬ ያደረግኩት ልመና እና ለቅሶ ሰሚ አልነበረው። ምግብ ሊያቀርቡልኝ ወደ ክፍሉ የሚመጡ ሴቶች እንኳ በእንባዬ ልባቸውን አልራራም። አመሻሽ ላይ ዋናው ጠላፊ እና ተባባሪዎቹ ከክፍሉ ሲወጡ ጠብቄ በትንሿ መስኮት አማተርኩ። አንዲት ሴት ቁጭ ብለዋል። በስጋት እና ነጻ በመውጣት ተስፋ መሃል ልቤ እየ...

    https://www.ethiopianreporter.com/135505/ «በሕገወጥ መንገድ ኃላፊነት ላይ አካላት የሚያስተዳድሩት ሀብት አይኖርም ተብሏል» «  የትግራይ ክልል ጊዜያዊ አስተዳደር ፕሬዚዳንት ጽሕፈት ቤት ሐሙስ ኅዳር 5 ቀን 2017 ዓ . ም . ባወጣው መግለጫ፣ ባለፈው ዓመት ነሐሴ ወር 14 ኛውን ድርጅታዊ ጉባዔ ያካሄደው ደብረ ጽዮን ገብረ ሚካኤል ( ዶ / ር ) የሚመሩት ሕወሓት የጊዜያዊ አስተዳደሩን ሥራዎች ከማደናቀፍ አልፎ ግልጽ በሆነ መንገድ መፈንቅለ መንግሥት ማካሄዱን በመቀጠሉ የፀጥታ ኃይሉ ዕርምጃ እንዲወስድ ጠየቀ፡፡   ቡድኑ ወደ ለየለት ሥርዓት አልበኝነት ተሸጋግሯል በማለት የገለጸው የፕሬዚዳንቱ ጽሕፈት ቤቱ፣ ‹‹ በተለያዩ የክልሉ አካባቢዎች በሚገኙ መንግሥታዊ መዋቅሮች ላይ ሕገወጥ ምደባዎችን በማካሄድና ጫና በመፍጠር የጊዜያዊ አስተዳደሩን ሥራዎች በማደናቀፍ ላይ ተጠምዷል፤ ›› ብሏል፡፡ ሕጋዊ ባልሆነ መንገድ መንግሥታዊ ኃላፊነት ላይ ተመድበው ሕዝቡን ለማስተዳደር ወንበሩን የተቆናጠጡ አካላት፣ የሚያስተዳድሩት ሕዝብም ሆነ ሀብት እንደማይኖርም ነው ጽሕፈት ቤቱ ያስታወቀው፡፡   ሁኔታው ተባብሶ በመቀጠሉ ምክንያት፣ ጊዜያዊ አስተዳደሩ መሰል ሥርዓቱ አልበኝነት ከአቅሙ በላይ በመሆኑ የትግራይ ፀጥታ ኃይል፣ የፍትሕ አካላትና ባንኮች እየታየ ያለውን ሕገ መንግሥቱን የጣሰ አካሄድ ተገንዝበው ኃላፊነታቸውን እንዲወጡ አሳስቧል፡፡ በደብረ ጽዮን ( ዶ / ር ) የሚመራው ሕወሓት ከሁለ...

    https://www.thereporterethiopia.com/42642/ "Rehabilitation cast aside as Endowment Fund squabble swallows Tigray"   “Last week, political turmoil in Tigray Regional State threatened to boil over as the head of the Interim Administration (TIA) accused the Tigray People’s Liberation Front (TPLF) and its Chairman, Debretsion Gebremichael, of plotting a coup.”   By Ashenafi Endale November 16, 2024   “The development comes as the region marks the second anniversary of the peace deal that ended a brutal two-year war against the federal government and its former allies. Tigray is still reeling from the conflict; essential infrastructure has yet to be repaired and over a million people remain unable to return to their homes. Rebuilding post-conflict Tigray, however, appears to have taken a backseat as the split between the region’s political leaders gains traction and diverts the agenda. Many are left wondering why the TPLF...