በሰሜን ወሎ ህጻናትን ጨምሮ 10 ሺህ ገደማ ሰዎች በከፍተኛ የምግብ እጥረት መጎዳታቸው ተገለጸ በሰሜን ወሎ በምግብ እጥረት ምክንያት የተጎዳ ሕፃን BBC

-

 

በሰሜን ወሎ ህጻናትን ጨምሮ 10 ሺህ ገደማ ሰዎች በከፍተኛ የምግብ እጥረት መጎዳታቸው ተገለጸ በሰሜን ወሎ በምግብ እጥረት ምክንያት የተጎዳ ሕፃን
የፎቶው ባለመብት, BUGNA HEALTH BUREAU
17 ታህሳስ 2024
በአማራ ክልል ሰሜን ወሎ ዞን ቡግና ወረዳ በተከሰተ ድርቅ እና የምግብ እጥረት ከአምስት ዓመት በታች ያሉ ህፃናትን ጨምሮ 10 ሺህ የሚሆኑ ሰዎች መጎዳታቸውን ወረዳው አስታወቀ።
በክልሉ ባለው ግጭት እና ተፈጥሯዊ ተፅዕኖ ምክንያት ወረዳው ለድርቅ እና የምግብ እጥረት መጋለጡን የቡግና ወረዳ ጤና ጥበቃ ፅ/ቤት ኃላፊ አቶ ገ/መስቀል ዓለሙ ለቢቢሲ ተናግረዋል።
በአማራ ክልል የተነሳው ግጭት አንድ ዓመት ከመንፈቅ ያለፈው ሲሆን ከግጭቱ ባለፈ ወረዳው "ዝናብ አጠር እና በተፈጥሮ የተጎዳ ነው" ያሉት ኃላፊው በተደራራቢ ችግሮች ምክንያት የምግብ እጥረት መከሰቱን አስታውቀዋል።
"ማኅበረሰቡ ምርት ባለማግኘቱ እናቶች ልጆቻቸውን በአግባቡ መግበው የተሻለ የጤና እድገት እንዳይኖራቸው [አድርጓል]" ሲሉ ተፈጥሯዊውን ተጽዕኖ የገለጹት አቶ ገ/መስቀል፤ "ረድኤት ድርጅቶችም ለማኅበረሰቡ አልደረሱለትም" ብለዋል።
በወረዳው ብርኮ ቀበሌ ነዋሪ የሆኑት ወ/ሮ የካባ የአንድ ዓመት ከሦስት ወር መንታ ወንድና ሴት ልጆቻቸው በምግብ እጥረት "ስቃይ" ውስጥ እንደሆኑ ለቢቢሲ ተናግረዋል።
"ምን አግኝተን እንርዳቸው? እስካሁን ድረስ በተቻለን ይዘናቸው ነበር። ከአዲስ ዓመት ወዲህ ግን ምንም ነገር የለም። ተያይዞ ቁልጭልጭ ሆነ እኮ?" ሲሉ ስላሉበት ሁኔታ አስረድተዋል።
"ጡጦ የምልበት ጎን [አቅም] የለኝም። ጡቴን ብቻ ነው ሳጠባቸው የከረምኩት። የጡት ወተት አሁን አነሳቸው፤ እንዴት ይድረሳቸው?. . . የተገኘው ምግብም አልሆናቸው አለ፤ አልስማማቸው አለ።"
ጠላ በመሸጥ ይተዳደሩ ነበሩት ወ/ሮ የካባ ልጆቻቸው ሲታመሙ ስራ እንዳቆሙ ይናገራሉ። ከቤተሰቦቻቸው ያገኙት የነበረውን የምግብ ድጋፍ በማጣታቸው መቸገራቸውንም ያስረዳሉ።
"ሐኪሞቹ «መግቧቸው፤ የምግብ እጥረት ነው» ይላሉ። እኛ ደግሞ ከየት እናመጣዋለን? ጊዜው ከፋብን። መሬቱ [ደረቀ]፤ እናት አባት አንድ ሁለት ኬሻ [እህል] ይሰጡን ነበር። ከዛ ብሶም ዘመኑ አጠፋው" ሲሉ እርሳቸውም በቂ ምግብ ባለማግኘታቸው ሕፃናት ልጆቻቸው እየተጎዱ እንደሆነ ገልፀዋል።
አንድ የአካባቢው የጤና ባለሞያ "ጤና ጣቢያ የሚመጡት እናቶች ከሚያጠቡት ልጅ ይልቅ እነርሱ ራሱ የከሱ ናቸው" ይላሉ።
እርሻቸውን በረዶ እንደመታባቸው የሚናገሩት የወረዳው ነዋሪ አቶ ደሳለው አለባቸውም፤ ባለቤታቸው እና የ10 ወር መንታ ልጆቻቸው በምግብ እጥረት ተጎድተው ጤና ጣቢያ መግባታቸውን ለቢቢሲ ተናግረዋል።
ባቄላ፣ ገብስ እና ጤፍ ያመርቱ እንደነበር የተናገሩት አቶ ደሳለው፤ "እናት የምትበላው የላትም፤ ልጆቹም የሚጠቡት የለም" ሲሉ ዘንድሮ "የተለየ" ችግር ገጥሞናል ብለዋል።
"በጣም ሲብስብን፤ ሲጨንቀን [ወደ ጤና ጣቢያ] አመጣናቸው። ሁለተኛ ቀናችን ነው። . . . [የምግብ] እጥረት ስላለባቸው ተዳክመዋል፤ ከስተዋል" ሲሉ ልጆቻቸው ያሉበትን ሁኔታ ገልጸዋል።
የኢትዮጵያ አየር መንገድ በአሜሪካ ትራንስፖርት ሚኒስቴር የገንዘብ ቅጣት ተላለፈበት
16 ታህሳስ 2024
ለአራት ዓመታት ከኢንዱስትሪ ፓርክ ሠራተኞች ጋር በመኖር የተቀረጸው ፊልም፡ ‘ሜድ ኢን ኢትዮጵያ’
16 ታህሳስ 2024
አዲስ አበባ ከአፍሪካ ለኑሮ እጅግ ውድ ከተሞች መካከል ስንተኛ ደረጃ ላይ ትገኛለች?
16 ታህሳስ 2024
በአማራ ክልል ሰሜን ወሎ ዞን ቡግና ወረዳ በምግብ አጥረት የተጎዱ ጨቅላ ሕፃናት
የፎቶው ባለመብት, BUGNA HEALTH BUREAU
ቡግና ወረዳ ከአንድ ዓመት በላይ በፋኖ ኃይሎች ቁጥጥር ስር የሚገኝ ሲሆን፤ ቡድኑ መንግሥት ለወረዳው መድረስ የሚገባውን መድኃኒት እና ሌሎች ግብዓቶች አቅርቦት አስተጓጉሏል ሲል ወቅሷል።
በወረዳው ዋና ከተማ አይና ቡግና የሚገኘው አይና ጤና ጣቢያ ኃላፊ አቶ መኮንን አሻግሬ አካባቢው ካለበት ተፈጥሯዊ ችግር በተጨማሪ ከአዲሱ በጀት ዓመት በኋላ የተመጣጠነ የምግብ ላይ የሚሰሩ ረድኤት ድርጅቶች ግብዓት ማቆማቸውን ያሳያውቃሉ።
አንድ የጤና ባለሞያም ወረዳው የምግብ እጥረት ችግር ያለበት መሆኑን ጠቅሰው፤ በተለይም ካለፈው ዓመት ሐምሌ ወር ጀምሮ ችግሩ ጎልቶ መታየቱን ለቢቢሲ ይናገራሉ።
በአካባቢው ባለው የጸጥታ ችግር ምክንያት የአልሚ ምግቦች እና መድኃኒቶች አቅርቦት በመስተጓጎሉ ነፍሰ ጡር እናቶች እና ሕፃናት "ለተወሳሰበ ምግብ እጥረት" እንደተዳረጉ ይገልፃሉ።
በታኅሣሥ ወር መጀመሪያ የጤና ባለሞያዎች ለክትባት ዘመቻ ሲወጡ ነፍሰ ጡር እናቶች እና ሕፃናት 'በሥርዓተ ምግብ ልየታ' "የከፋ" የምግብ እጥረት ላይ እንደሆኑ መታዘብ ችለዋል።
ቢቢሲ የደረሰው እና በማኅበራዊ ትስስር ገጾች የተለቀቁ ምስሎች የችግሩን ጥልቀት የሚያሳዩ እና ለእይታ የሚረብሹ ናቸው።
በቡግና ወረዳ ካሉ 16 ቀበሌዎች በተለይም ላይድባ፣ ብርኮ፣ ጉልሃ፣ በርኳኳ እና ፈልፈሊቅ በተባሉ ቀበሌዎች ከስድስት ወር እስከ አምስት ዓመት ያሉ ሕፃናት "አሳሳቢ" የምግብ እጥረት ላይ እንደሚገኙ የተተደረገው ጥናት አሳይቷል።
በዓለም አቀፍ 'አጣዳፊ የምግብ እጥረት' መለኪያ መሰረት 65 በመቶ የወረዳው ህፃናት በምግብ እጥረት መጎዳታቸውን የጤና ጥበቃ ፅ/ቤቱ መረጃ ያሳያል።
በዚሁ መለኪያ መሠረት 84 በመቶ የወረዳው እናቶችም "በከፋ ደረጃ" የምግብ እጥረት ጉዳት ደርሶባቸዋል።
የፅ/ቤቱ ኃላፊ አቶ ገ/መስቀል ዓለሙ በቡግና ወረዳ ሰባት ሺህ የሚሆኑ ህፃናት በምግብ እጥረት መጎዳታቸውን እና ከሦስት ሺህ በላይ ነፍሰ ጡር እናቶችም መጎታዳቸውን አስታውቀዋል።
ለሦስት ቀበሌዎች አገልግሎት የሚሰጠው ብርኮ ጤና ጣቢያ ብቻ በኅዳር ወር አራት ሕፃናት በምግብ እጥረት ሕይወታቸው ማለፉን ስማቸው እንዲጠቀስ ያልፈለጉ አንድ የጤና ጣቢያ ባለሞያ ለቢቢሲ ተናግረዋል።
በወረዳው በከፍተኛ የምግብ እጥረት የሕፃናት ሕይወት ማለፉን ማረጋገጥ እንዳልቻሉ የተናገሩት አቶ ገ/መስቀል፤ ነገር ግን ሕፃናት "የሞት አፋፍ ላይ" ናቸው ብለዋል።
"የሕክምና [ሥርዓቱ] ስለፈረሰ ከዚህ በላይ ልየታ ብናደርግ [ተጎጂዎች] እናገኛለን። . . . እያንዳንዱን [ቤት] አንኳኩተን አላየነውም" ሲሉ በወረዳው ያለው የጤና ቀውስ ከዚህም ከፍ ሊል እንደሚችል የአይና ጤና ጣቢያ ኃላፊ አቶ መኮንን ገልፀዋል።
የወረዳው ጤና ጥበቃ ፅ/ቤት ኃላፊ አቶ ገ/መስቀል "ለጋሽ ድርጅቶች በአስቸኳይ ወደ ወረዳው ገብተው ማገዝ ካልተቻሉ የሰው ሕይወት እንደሚያልፍ ግልጽ ነው" ሲሉ ስጋታቸውን ገልጸዋል።
ማክሰኞ ታኅሳስ 08/2017 ዓ.ም. ሁለት ተሽከርካሪዎች አልሚ ምግብ እና መድኃኒት ጭነው ቡግና ወረዳ መደረሳቸውን ባለሞያዎች ተናግረዋል።
"ብዙ ሰዎችን እንታደጋለን" ሲሉ በአቅርቦቱ ተስፋቸውን የገለጹት አቶ መኮንን፤ እስከ ሦስት ወር ድረስ የሚበቃ ግብዓት ማግኘታቸውን ገልጸዋል።
ሆኖም ከችግሩ ስፋት አንፃር የአልሚ ምግብ እና መድኃኒት አቅርቦቱ የማይቀጥል ከሆነ የጤና ቀውሱ "ተባብሶ" ይቀጥላል የሚል ስጋት አላቸው።
"ከዚህ የተባባሰ ነገር ሊኖር ይችላል። መድኃኒት ካልተገኘ ባለሞያው ኖረም አልኖረም ትርጉም የለውም" ሲሉ ከወዲሁ ስጋታቸውን ገልፀዋል።

አስተያየቶች

አስተያየት ይለጥፉ

ከዚህ ጦማር ታዋቂ ልጥፎች

ዛሬ ያለው ነገር „ፈረቃም፤ ተረኝነትም“ አይደለም።

-
ምስል
ዛሬ ያለው ነገር „ፈረቃም፤ ተረኝነትም“ አይደለም። ከዚያ የከበደ መከራ ላይ ናቸው አላዛሯ ኢትዮጵያም ሆነ እማማ አፍሪካም።   „የሰው ልብ መንገድን ያዘጋጃል፤ እግዚአብሄር ግን አካሄዱን ያቃናለታል።“  (ምሳሌ ፲፮ ቁጥር ፱) ሥርጉተ©ሥላሴ Sergute©Selassie ከጭምቷ ሲዊዘርላንድ። ·          እፍታ። ጤናይስጥልኝ የአገሬ ቅኖች እና ቅኔዎች። እንደምን አላችሁ? ለረጅም ጊዜ ጠፋሁኝ - በምክንያት። እርግጥ ነው እሰከ ሚያዚያ ወር መጨረሻ በቀንበጥ ብሎጌ እጽፍ ነበር። ከዛ ደግሞ ቀንበጥ ብሎጌ ለተወሰነ ጊዜ መሰተጓጎል ቢገጥመውም ፌስ ቡክ ላይ ብዙ አድካሚ ያልሆኑ ግን በውስጤ እማምንበት አጫጭር ጹሁፎችን ስጽፍ ቆይቻለሁኝ። ዕይታዬ ያመለጣችሁ ይኽውና ሊንኩ። https://www.facebook.com/pages/category/Personal-Website/Httpfbmecg-1591546727802213/ በዚህ ሁሉ ሁኔታ ግን የድምጽ አልባዎችን የኢትዮጵያ ዕናቶች ዕንባ በፈቃድ ውክልና ለሚያደምጡኝ ደጋጎች መላኬን አላቆምኩኝ። አሁን ታስህሳስ ወር ነው በዚህ ወር ላይ ሰሚ የለም ክርስሚያስ ጥድፊያ ላይ ስለሆኑ ነጮቹ። ስለዚህ ታህሳስ እና ጥር አጋማሽ ረፍት ይሆናል ማለት ነው። አዲሱ ጉዳይ የማይድኑ ሃሳቦች ላይ ጊዜ ማጥፋት ትቼያለሁ። አቁሜያለሁኝ። የማይድኑ ሚዲያዎችንም አላዳምጥም። ስለዚህ ሙግቱ ቀንሷል ማለት ነው። ሌላ በልቤ ሙዳይ የነበሩ ወገኖቼ ሲያዛልጣቸው ባይም ልወቅሳቸው ግን አልደፈርኩኝም። ስለምን? መብታቸው ስለሆነ። እርግጥ ነው በልቤ ያላቸውን ቦታ እንዳያጡ ባላዳምጣቸው ስለሚሻል አቅሜን ቆጥበውልኛል። እንዳከበር...
ተጨማሪ ያንብቡ

እህት አጊቱ ጉደታ አገር ነበረች።

-
ምስል
  እንኳን ወደ ቀንበጥ ብሎግ በሰላም መጡልኝ። „የሰው ልብ መንገድን ያዘጋጃል። እግዚአብሔር ግን አካሄዱን ያቃናለታል። ምሳሌ 16 ቁጥር 9“   እህት አጊቱ ጉደታ አገር ነበረች።   ለእኔ ሰማዓት ናት አጊቱ! ጀግናዬም! „A cheese making business in the Alps is the project of Ethiopian entrepreneur, Agitu Ideo Gudeta. Forced to flee Ethiopia, she has built a new life in Italy.“   ·        እፍታ። የተወሰናችሁት እንደሚቆርጣችሁ፤ እንደሚፈልጣችሁ፤ እንደሚጨንቃችሁ፤ እንደሚያናዳችሁ አውቃለሁኝ ይህ መጣጥፌ። ዛር ካለም ጉሬያ ይፈቀዳል።     በፓን አፍሪካኒስቱ ብላቴ ጌታ ሎሬት ጸጋዬ ገ/መድህን መታሰቢያ ድህረ ገፅ፤ የራዲዮ ፕሮግራም ምስረታ እና ዝግጅት ስጀምረው እስከ ዛሬዋ ዕለት ድረስ በጣም ብዙ ተዘርዝሮ የማያልቅ መከራን ተቀብዬበታለሁኝ። እዬተቀበልኩበትም ነው። በዬትኛውም ሁኔታ ታግቻለሁኝ። የእኔን ሥም መጥራት እኔን ማድነቅ ማመስገን ውግዝ ከአርዮስ ነው።   ተዘርዣለሁኝ። ሥሜ ጠፍቷል። ተወግዣለሁኝ። ሁሉንም መከራ ፈቅጄ እና ወድጄ አስተናግደዋለሁኝ። ወደፊትም። ዕምነቴ ዕውነት እና መርህ ነው። መንገዴ ተፈጥሯዊነት፤ ሰዋዊነት፤ እኛነት ነው። ከዚህ ፈቅ የለም። የራሴ ጌታ እራሴ፤ የራሴ እንደራሴ እኔው እራሴ ነኝ። እኔ „እኔን“ መሆን ከተሳነው እኔ „እኔን“ ያሰነባተዋል። ይህ ደግሞ አይፈቀድለትም።   ዛሬ እንዲህ ልትክደን በወት ብርቱካን ሚዲቅሳም ዕወቅና ላይ በመትጋቴ እንዲሁ አሳሬን በልቸበታለሁኝ። በብላቴውም፤ ...
ተጨማሪ ያንብቡ

አብይ ኬኛ መቅድም።

-
ምስል
  ራስንም ማዬት ከትዝብት ይታደጋል። ኦህዴድን ከመተቸት በፊት ራስንም  ማዬት ከትዝብት ይታደጋል።   ከሥርጉተ ሥላሴ  ( Sergute © Sselassie )   18.12.2017 ከጭምቷ ሲዊዘርላንድ። „መለዬት የሚወድድ ምኞቱን ይከተላል፣  መልካሙን ጥበብ ሁሉ ይቃወማል።“  (መጸሐፍ ምሳሌ ምዕራፍ ፲፰  ቁጥር ፩) ይድረስ ለ„ማማ“ አዘጋጅ ለጋዜጠኛ ማስራሻ አለሙ።  ከዚህ ከጭምቷ ሲዊዝ እንሆ „ከለማውያን“ ወገን እጅ ነሳን ። ·          እፍታ። ዛሬ የኢሳቱ ጋዜጠኛ ማስረሻ አለሙ በአቶ ለማ መገርሳና በድርጅታቸው በኦህዴድ ጉዳይ ባነሳቸው ጥቂት ጉዳዮች ዙሪያ ልሞግተው አሰብኩኝ። በዚህ መልክ በአንድ ወቅትም „በድምፃቻን ይሰማ“ ጉዳይ እንዲሁ ያልተመቸኝ የአምክንዮ ጭብጥ ስለነበር ባልደረባውን የኢሳቱን  ጋዜጠኛ ካሳሁን ይልማ ሞግቼ ነበር። ያን ጊዜ ባለ ማንፌስቶዎች መንገድሽ ትክክል አይደለም በማለት ማሳሰቢያ በጓሮ በር መጥተው ሰጥተውኝ ነበር።   በአደባባይ ደግሞ ትክሻ ለትክሻ ሲተቃቀፉ አይ ነበር። በሌላ በኩል ደግሞ „የድምጻችን ይሰማ“ ደጋፊዎችም ሁሉንም ቅንነትን በመለገስ ለዬስበሰባውም የሚከፍሉት መስዋዕትነት አንቱ ነበር፤ ከእኔ ቀደም ብሎም ዘለግ ባለ ደቂቃ „በድምጻችን ይሰማ“ ዙሪያ የሊሂቃኑን የግንቦት 7 ሊቀመንበር ንግግር አዳምጫለሁ። የንግግሩ የጭብጥ ማዕከልም ነበር። ያን ጊዜ ዝም ብዬ እኔ አስተውል ነበር።  ከዕለታት አንድ ቀን የኢሳት ጋዜጠኛ አንድ ጹሑፍ አወጣ „በድምጻችን ይሰማ“ ጉዳይ። አንዲት ኢትዮጵዊት ሙስሊም ለንድን ኖ...
ተጨማሪ ያንብቡ